غلامحسین علم جمیلی
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران وایتالیا
پسته گیاهی است که در نقاط گوناگون ایران مورد کشت و پرورش قرار دارد . جنگل های وحشی و خودروی پسته در ناحیه شمال شرقی ایران و نواحی هم مرز با ترکمنستان و افغانستان پیشنه ای باستانی دارد و تصور می رود که درخت پسته حدود سه تا چهار هزار سال پیش درایران اهلی شده و مورد کاشت قرارگرفته است. پسته بعنوان یک محصول صادراتی جایگاه خاصی درمیان تولیدات کشاورزی دارا بوده و بخش عمده ای از صادرات غیرنفتی کشور ما را تشکیل می دهد . در شرایط کنونی حدود 60 درصد از صادرات جهانی پسته در اختیار کشور ما قرار دارد که درآمد ارزی حاصل از صادرات پسته بیش از 500 میلیون دلار بوده است. مهمترین انواع پسته در ایران عبارتند از: کله قوچی، احمد آقایی، اوحدی، بادامی زرند، ممتاز فخری دامغان، شـه پسند، سفید پسته وثوق.
میوه درخت پسته از مغز یا هسته ای تشکیل می شود که در پوستی سخت جای می گیرد و هنگامی که میوه می رسد پوست سخت دهان می گشاید و خندان می شود. زود برداشت کردن نیز مانند دیر برداشت کردن از کیفیت و کمیت محصول پسته می کاهد.
پسته ها را باید بلافاصله بعد از برداشت و برای حفظ کیفیت آن و جلوگیری از لکه پوست استخوانی، پوست گیری و خشک نمود. پسته در زمان برداشت پوست نرم رویی آن مستعد آلودگی است و باید به گونه ای عمل شود که از تماس پسته های برداشت شده با زمین وخاک جلوگیری شود.
هر پسته ای را مصرف نکنید
احتمالا" خیلی از شما شنیده اید که در بازارهای بین المللی به نام آفلاتوکسین که اثرات آلودگی و مسمویت برای انسان را دارد در مــواد غذایی و به خصوص پسته اندازه گیری و کنترل می کنند. آفلاتوکسین از جمله آلودگی ها و مسمومیت ناشی از مصرف پسته بوده به وسیله کپک و نوعی قارچ سمی است که در اثر نگهداری غلط انبارداری در روی محصول پسته ترشح و دیده می شود.
عمده ترین قارچی که موجب آفلاتوکسین در روی پسته، بادام، فندق می شود ازگونه آسپرژیلوس ها می باشد. تشخیص و تعیین میزان آلودگی قارچ آفلاتوکسین در تجارت جهانی غذا و انواع مواد غذایی بوسیله کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه دارای اهمیت خاصی بوده و حتی موجب جلوگیری در صادرات پسته به کشورهای خارجی در سالهای گذشته گردیده. نگرانی وجود آفلاتوکسین در مواد غذایی انسان و دام و خطراتی که برای آنها در برخواهد داشت باعث بوجود آمدن همایش های منطقه ای و فرامنطقه ای شده است که براساس شواهد آزمایشگاهی این سم قادر به بروز سرطان کبد درحیوانات آزمایشگاهی می شود .
پذیرش حد مجاز « آفلاتوکسین » پسته ایران در اجلاس بین المللی کدکس سوئیس
به گزارش اداره کل روابط عمـــومی سازمان استاندارد وتحقیقــات صنعتی ایران در سی و یکمین اجلاس بین المللی کدکس که از تاریخ 30 ژوئن تا 4 جولای 2008 مطابق با 10 تا 15 تیرماه 1387 که در ژنو سوئیس برگزار شد، طرح استانداردهای پسته ایران که دارای اهمیت زیادی بوده، تعیین حد مجاز آفلاتوکسین در مغزهای درختی شامل پسته، بادام و فندق یکی از مهمترین مصوبه های مربوط به ایران و دراین اجلاسیه بود.
تصویب حد مجاز 10ppb مجمع آفلاتوکسین برای مغزهای درختی از جمله پسته آماده مصرف و تصویب حد مجاز 15ppb مجمع آفلاتوکسین برای مغزهای درختی با فرآوری بعدی از جمله پسته با پذیرش عملیات برشته کردن که بعنوان یکی از فرآیندها می باشد که منجر به کاهش آفلاتوکسین در پسته می شود در مفاد مصوبه اجلاس مذکور قرار گرفته وعملا" حد مجاز قبلی از 5ppb به 15ppb افزایش یافت و حد مجاز ملی ایران بعنوان حد مجاز بین المللی برای سنجش آلودگی و ارزیابی آفلاتوکسین پسته مورد پذیرش کدکس بین المللی قرار گرفت.
ارزش غذایی و انرژی پسته
افکار عمومی در گذشته بر این باور بود که خشکبار چاق کننده است ولی در واقع خشکبار به دلیل سیرکنندگی از پرخوری زیاد پیشگیری می کند و میتواند به جای چربی های اشباع شده و غذاهای آماده و دسرها مصرف شود. از این گذشته خشکبارها را می توان به جای ارزش غذایی گوشت به کار برد و روی سالادها پاشیده و میل کرد . بسیاری از تحقیقات انجام شده نشان داده افرادی که بطور منظم انواع خشکبار و به خصوص پسته را در رژیم غذایی خود داردند 25 درصد کمتر به بیماری های قلبی مبتلا می شوند.
